Serra Karaçam

ABD’nin Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID),global olarak insani yardım dağıtan bir kurum.

40 milyar dolarlık bir kalkınma ajansı…

Ajans, öncelikle sivil dış yardım ve kalkınma yardımını yönetmek için 1961’de John Kennedy tarafında kuruldu.

Kurumun onayladığı bütçelerin nerelere harcandığı son haftalarda çok tartışıldı.

Bazı ülkelerde politik de sayılabilecek kültürel programlara verilen takviyenin açları doyurmakla bir ilgisi olmadığını savunan lider Trump destekçileri yansılı.

Yardımın halis niyetle olup olmadığı, sömürü içerip içermediği tartışmalarına da ABD’li siyasetçilerin kendi sözleri ile değineceğim. Yani yardıma karşılık limanlar, maden yatakları…

***

Musk öncülüğündeki Kamu Verimliliği Dairesi (DOGE) kurumun finansını icneclemek istedi. Mühendisler sisteme erişti…

Hukuki tartışma hala devam ediyor.

Kesin olan USAID’in küçültülmesinin ve fonların dondurulmasının dünyanın çeşitli yerlerinde insan hayatı üzerinde olumsuz tesirleri olduğu…

Reuters’in yardım kurumları çalışanları ve Birleşmiş Milletler çalışanlarına dayanarak özetlediği habere nazaran birtakım başlıklar şu formda:

“Afrikada sıtmaya karşı acil yardim kampanyaları onaylamadığı için böcek ilaçları ve sineklikler depolarda duruyor.

Haiti‘de HIV hastalarını tedavi eden bir küme, annelerin hastalığı çocuklarına bulaştırmasını önleyecek ilaçları dağıtmak için ABD’den müsaade bekliyor.

Kıtlığın yaklaştığı ve ABD’nin en büyük yardım bağışçısı olduğu Myanmar’da, bir insani yardım çalışanı durumu “kargaşa” olarak nitelendirdi.”

***

ABD yardımları yalnızca geri kalmış ülkelere yararlı değil.

Trump’ın kararına karşı çıkanların argümanlarından biri Amerikada yetişen besinlerin tedarik edilmesinin çiftçiyi güçlendirdiği…

Senator Jerry Moran’a nazaran “ABD besin yardımı açları doyuruyor, ulusal güvenliğimizi güçlendiriyor ve bilhassa emtia fiyatları düşük olduğunda çiftçilerimiz için değerli bir pazar sağlıyor”.

ABD’nin yardım dış siyasetinin Amerika’nın orta sınıfına, emekçi sınıfına, çiftçilerine hizmet ettiğini savunanların destek noktası özetle bu türlü. Tahminen 2 milyar dolar bedelindeki Amerikan tarım eseri şu anda beklemede.

***

Beyaz Saray’ın 27 yaşındaki bugüne kadarki en geç sözcüsü Karoline Levitt, vergi mükelleflerinin parasının neye israf edildiğini göstermek için ajanstan yabancı ülkelerde eşitlik ve kapsayıcılık odaklı müzikal ve konserlere giden paraları açıkladı:

– Sırbistan’daki DEI’ye 2,5 Milyon Dolar

– İrlanda DEI müzikaline 70.000 dolar

– Kolombiya’daki transeksüel operalara 47.000 dolar

– Peru’da bir trans çizgi roman için 32.000 dolar

***

Bir öteki Kongre üyesi Chris Murphy ise yardım siyasetlerinin emelini şöyle özetliyor:

“USAID‘in topyekün yok edilmesinin neden bu kadar kıymetli olduğunu açıklamama müsaade verin.

Musk’ın para kazandığı Çin, USAID’in yok edilmesini istiyor. Rusya da o denli. Trump ve Musk Pekin ve Moskova’nın buyruğunu yerine getiriyor. Neden?

Geçtiğimiz hafta Global Sıhhat Ofisi’nin %50’si ve İnsani Yardım Ofisi’nin %60’ı kovuldu. Her yerdeki yardım programları kapatıldı. ABD dünyadan büsbütün geri çekiliyor.

Distopik. Bunun için uygun bir neden yok.

Bunun direkt sonuçları felakettir. ABD’nin yardımına bağımlı olan, yetersiz beslenen bebekler ölecek. Terörle uğraş programları kapatılacak ve en ölümcül düşmanlarımız güçlenecek. ABD’yi tehdit eden hastalıklar sürat kesmeden devam edecek ve kıyılarımıza daha süratli ulaşacak.

Ve Çin boşluğu dolduracak. Gelişmekte olan ülkeler artık yardım için SIRF Çin’e güvenebilecekleri için Pekin’le limanların, kritik maden yataklarının vb. denetimini onlara vermek için daha fazla mutabakat yapacaklar.

ABD’nin gücü küçülecek. ABD’de işler kaybolacak.

Ama neden? Neden zaferi teröristlere, Çin ve Rusya’ya teslim edelim? Bebekleri neden taammüden öldürüyoruz?

Trump düşmanlarımıza karşı bu kadar yumuşak davranırken bunun kime yararı var? Tahminen Musk üzere Çin’de dolar kazanan milyarderlere? Tahminen birisi tüm bu bâtın Trump meme(coin) parasını satın alıyor?”

***

Senatör Murphy’nin sözlerine baktığımızda, öteki ülkelerdeki hastalıkların önlenmesi onların ABD’ye gelişini önlemek için.

Açların doyurulması da o ülkelerde ABD’nin rakibi ülkelerin nüfuzunun artmaması için.

Trump buna ikna olabilir. Lakin Amerikalıların vergi dolarları ile Susam Sokağı üzere şeyler için yabancı bir ülkeye milyonlar verilmesine müsaade vermeyeceği kesin. Küba medyası dahil pek çok alana verilen teşvikler durdu.

Ayrıca USAID ABD Kongresinin tartıştığı tek kurum da değil. DOGE, tüketici ajansı dahil pek çok kurumu ya dağıtıyor ya da küçültüyor.

Hava Durumu Dairesi’nden tutun Federal Aviation’a kadar pek çok duruma DOGE üyeleri girmiş durumda.