Aytun Aktan

Gönül isterdi ki sizinle Devlet Tiyatroları tarafından üçüncüsü düzenlenen İstanbul Milletlerarası Bayan Oyun Muharrirleri Tiyatro Festivali’ni bitmesine iki gün kala değil de başlamadan paylaşsaydım. Ancak basın bülteni üzere yazmamayı sevmediğimden şenlikle hemhal olmak istedim. Neye kefil olacağımı bilmek isterim. İstanbul seyircisi, geçtiğimiz haftanın asla ön görülemeyen ve tutturulamayan hava hallerini umursamadan, tiyatro salonlarını doldurdu. Oyunların farklı yakalarda, birkaç salonda sahneleniyor olması, klonlanma meselemi çözemediğimden birçoğunu kaçırmama sebep oldu elbette.

Bu şenlikte yalnızca oyunlar sergilenmedi. Beraberinde bayan yazarlarla söyleşiler, seminerler ve atölyeler de düzenlendi. Ayşenil Şamlıoğlu, Cihan Erbatur, Hasret Belkıs, Sıla Topçam, İpek Atagün, Katia Merdinoğlu, Sibel Duru, Beliz Güçbilmez profesyonel alanlarında verdikleri seminerlerle şenliği seyirlik olmaktan çıkartıp, deneyim paylaşımıyla zenginleştirdiler. Şenlik konsepti dünyanın birçok ülkesinden seçilen bayan muharrirlerin, farklı kültürlerden gelen tiyatro metinlerinin sahnelemesini seyirciyle buluşturmak. Şenlik komitesi yalnızca yetişkinler için değil çocuk için de oyunlar seçti. Türkiye’den, Devlet Tiyatroları’nın birçok bölgesi, özel tiyatrolar, İstanbul ve Kocaeli Büyükşehir Tiyatroları oyunları İstanbul seyircisiyle buluşurken, ortak noktaları muharrirlerinin bayan olması olan şenliğin yurtdışı konukları Sırbistan, Makedonya, Hırvatistan, Almanya, İtalya ve Rusya’dan geldi.

Oyunlar Atatürk Kültür Merkezi (AKM) Tiyatro Salonu, Üsküdar Monopol Sahnesi ve Mecidiyeköy Sahne’sinde sahnelendi, sahneleniyor. Şenliğin açılışı 7 Şubat’ta AKM’de Sırbistan’dan konuk olan ‘‘Amazonlar’’ oyunuyla gerçekleşti. 16 Şubat’ta sona erecek şenliğin son iki gününe bilet bulup tahminen siz de gidersiniz. Kayseri Devlet Tiyatrosu’ndan “On Kişiydiler”, Sivas Devlet Tiyatrosu’ndan “Gizli Bahçe’nin Bezelyesi” isimli çocuk oyunu, Tiyatro Us’tan “Fok Derisi Kavuşma”, Antalya Devlet Tiyatrosu’ndan “Mutlu Son”, Tiyatro Gülgeç’ten “Öfkenin Yakın Geçmişi”, Makedonya’dan “Açık Aile”, İBB Kent Tiyatroları’nın “Yaftalı Tabut” isimli oyunu, Hırvatistan’dan “Rose: Kusurlu Bir Kız”, Of Of İstanbul üretimi “Hikayesinde Senden Bahsetti’’, Ankara Devlet Tiyatrosu imali “Gökyüzü”, İspanya’dan “Hesperidlerin Bahçesi’’, Diyarbakır Devlet Tiyatrosu üretimi çocuk oyunu “Çorap Gonzo”, Antalya Devlet Tiyatrosu imali “Havada Yüzmek”, Sıla Topçam üretimi “Nora Bir Bebek Konutu Masalı” seyirci karşısına çıktı. Erzurum Devlet Tiyatrosu imali “Dokuz Beş Müzikali”, GA Kolektif’in “Köprüden Evvel Son Çıkış”, Almanya’dan “Benim Dilim Öfke”, Yunanistan imali “Beyaz Gül: Susturulamaz” dün seyirciyle buluştu.

Konya Devlet Tiyatrosu imali “Trendeki Kız”, Ankara Devlet Tiyatrosu üretimi “Siyahlı Kadın”, Rusya’dan çocuk oyunu “Manolito Gafotos”, İBB Kent Tiyatroları imali “Sivrisinekler”, Bursa Devlet Tiyatrosu üretimi “Mağara Kadını”, “Üç Kedi Bir Dilek” isimli Adana Devlet Tiyatrosu üretimi çocuk oyunu, Rusya’dan “Mana” ve Bulgaristan’dan “Kayboluş”, İtalya’dan “Prisonwood”, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kent Tiyatroları üretimi “Üç Jokerli Konken” son üç günün oyunları. Bu paragrafa kadar gelmiş okuyucularım devlet tiyatrolarının sitesinden denetim ederek bu oyunlar için bahtını deneyebilir.

Festival içindeki oyunlardan yazmak istediklerim var. Her şeyi bir seferde anlatma iştahıma kurban gitmemesi için oyunları sonraki haftalara bırakıyorum. Biraz soluklanalım daima birlikte. Ülkemizde hoş şeyler de oluyor diye düşünüp, devlet tiyatrolarının ne kadar kıymetli olduğunu hatırlatabilirim. Büyük bütçe ve tertip gerektiren bu şenliğin ömrü uzun, seçkisi bol olsun.

Ülkemizde şuncacık uygunluklar dışında kalan onca haksızlığı yazıp canınızı sıkmayayım diyorum lakin klavyem dursa zihnim, vicdanım durmuyor. Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu, erkek şiddeti nedeniyle ölen bayanlar için tuttuğu anıt sayaçta, 2024 yılını 444 bayanın vefat kaydıyla bitirdi. 2025’in geride bıraktığımız 46 gününde erkeklerce hayattan alınan bayan sayısı 46. Bu ülkede her gün bir bayan öldürüldü. İstanbul’da, Bayan Oyun Muharrirleri Tiyatro Şenliği yapabilen devletimden, bayan cinayetlerini durdurmak için de gerçekçi adımlar atmasını bekliyorum. Bu vesileyle Pınar Güntekin’in vefatını yırtıcı bulmayan yargıya teessüflerimi sunuyorum. Daha fazlasına herkesin alındığı bu acayip devirde anlayışı sizin zihninize ve vicdanınıza bırakıyorum. Bu ortada sizler biliyorsunuz ancak hatırlatalım, gazetecilik cürüm değildir. Âlâ hafta sonları.