Türkiye’nin desteğiyle kurulan Gagavuzya Özerk Bölgesi’nin Valisi Evghenia Gutul gözaltına alındı

Gagavuzya Özerk Bölgesi Valisi Evghenia Gutul, 25 Mart’ta Türkiye’ye planladığı ziyaret öncesinde Kişinev Memleketler arası Havalimanı’nda gözaltına alındı. Gutul’un avukatı Serghei Moraru, 72 saatlik gözaltı süreci bitmesine yakın savcılığın ikinci bir soruşturmadan tutuklama talebinde bulunduğunu açıkladı. Gutul’un 25-30 Mart tarihleri ortasında Türkiye’de Global Gazetecilik Kurulu ve kamu temsilcileriyle ortak projeler geliştirmek için gelmeyi planladığı öğrenildi.

YEREL HALK DAVET YAPTI: DERHAL ÖZGÜR BIRAKILMALI

Gagavuzya Halk Meclisi (NSC) temsilcileri, Moldova yetkililerinden “Başkan Evgenia Gutsul’un derhal özgür bırakılmasını” talep etti ve Kişinev’de akredite olan yabancı diplomatların duruma müdahale etmesini istedi.

2023 seçimlerinden bu yana özerkliğini kısıtlamayı amaçlayan bir dizi yasal ve siyasi zorlukla karşı karşıya kalan Gagavuzya Özerk Bölgesi’nin Valisi Evghenia Guțul, idaresinin zayıflatmasına yönelik baskılarla da çaba ediyor. Moldova yetkilileri, bütçe kaynaklarını bloke ederek ve memleketler arası iştirakleri engelleyerek bölgenin bağımsız karar alma yetkisini kısıtlamayı sürdürüyor. Meçhul şartlar altında gerçekleştirilen ve siyasi güdümlü olarak nitelendirilen gözaltı ise gerginliği ileri düzeye taşıyor. Fakat bu sürecin temelinde geçmiş devirlerdeki uluslarası uyuşmazlıklar da yatıyor.

Kökleri Türk uzunluklarına uzanan Gagavuzya, Moldova’nın Avrupa ile daha derin entegrasyonuna temkinli yaklaşıyor. 2024 Anayasa Referandumu’nda Gagavuz seçmenlerin %95’inin Avrupa entegrasyonunu reddetmesi de bölgenin Rusya ile olan esaslı kültürel ve ekonomik bağlarını açıkça ortaya koyuyor. Moldova’nın genel dış siyaset yöneliminden farklılık gösteren halk, Guțul’un derhal hür bırakılması davetinde bulunuyor. Bu olay, Gagavuzya’nın geleceği ve Moldova’nın iç siyaseti açısından kritik bir dönüm noktası olarak bedellendiriliyor.

OKAY ZELZELE: BU DURUM, DEMOKRASİ VE UYGAR HAKLARA DEĞERLİ BİR DARBE

İnsan hakları savunucuları, Guțul’un gözaltına alınmasını “siyasi baskı” olarak nitelendirirken, Türk gazeteci Okay Sarsıntı de “demokrasi ve uygar haklara değerli bir darbe” yorumunda bulundu ve Evghenia Guțul’un gözaltına alınmasının, Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu’nun idaresindeki tasa verici bir örüntünün modülü olduğunu vurguladı. Ayrıyeten Moldova’nın iç istikrarı ve demokratik kurumlara hürmet konusundaki huzursuzluk yarattığını belirtti.

Türkiye ile tarihi, kültürel ve ekonomik derin bağlara sahip olan Gagavuzya, ülkemizin eğitim, altyapı geliştirme ve ekonomik kalkınma alanlarındaki takviyesinden yıllardır istikrarlı bir biçimde faydalanıyor. Türkiye, Gagavuzya’nın Moldova içindeki özerkliğini her vakit güçlü bir halde savunurken, bölgenin kendi kendini yönetme ve mahallî kalkınma haklarını milletlerarası platformlarda lisana getirmeye de devam ediyor. Gagavuzya Özerk Bölgesi Valisi Evghenia Guțul ise Türkiye ile kültürel alışverişleri teşvik ederek ve ekonomik ve toplumsal işbirliklerini genişleterek bu bağların güçlendirilmesine kıymetli katkılarda bulunuyor. Fakat Guțul’un gözaltına alınması, Moldova’nın merkezi idaresinin Gagavuzya liderliğine yönelik baskısının çarpıcı bir örneği olarak öne çıkıyor.