Sansürcü Google’ın gölge oyunu: Goebbels yaşasa kıskançlıktan çatlardı
Dijital çağın karanlık dehlizlerinde sansür, artık bir gölge oyunu üzere sahneleniyor. İktidarların baskısı, mahkeme kararları ya da açık yasaklarla değil, birkaç satır kodun ardına gizlenmiş görünmez bir filtreyle, sessizce işleyen algoritmalarla hayata geçiriliyor.
Google’ın Türkiye’de bağımsız medyaya karşı uyguladığı dijital sansür, tam da bu cins bir operasyonun ürünü.
Hitler’in propaganda bakanı ve büyük yalan tekniğinin ustası Goebbels yaşasaydı kıskançlıktan çatlardı.
Ağustos 2023’ten bu yana, halkın haber alma hakkı, “algoritma güncellemesi” ismi altında sistematik bir biçimde baltalanıyor.
Sansürün en tehlikeli hali, görünmez olanıdır. Bir sabah uyanıyorsunuz ve haberleriniz bir daha kimsenin karşısına çıkmıyor.
Ne bir yasak, ne bir mahkeme kararı, ne de direkt bir sansür buyruğu var. Yalnızca bir “güncelleme” yapılmış, o kadar. Fakat sonuç: Yüzde 90 trafik kaybı, görünmez hale gelen haberler, okurdan koparılan içerikler.
Google, şeffaflıktan bahseden, herkesin eşit kaidelerde yarıştığını sav eden global bir inhisar. Lakin gerçekte, kendi belirlediği kurallara kendisi bile uymuyor. Hangi haberin milyonlara ulaşacağını, hangisinin karanlıkta kalacağını tek başına belirliyor. Bu, yalnızca bir teknoloji problemi değil, direkt bir toplum mühendisliği operasyonu.
Peki, bu güç kimlerin elinde?
Google, kendi siyasi ve ekonomik ajandasına nazaran mi hareket ediyor?
Küresel sermayenin çıkarlarına uygun olarak mı medya ekosistemini şekillendiriyor?
Yoksa sansürcü iktidarların baskısına boğun mu eğiyor?
Bugün bağımsız medya bu görünmez duvara çarpıyor, yarın ise siyasetin kendisi bu düzenleme düzeneğinin maksadı olabilir.
Ve en kritik soru şu: Türkiye’de bu dijital sansüre karşı kim ses çıkaracak?
Devlet yetkilileri, bakanlıklar neden sessiz?
“Kabul edilemez” demek yetmiyor, zira sorunu çözmüyor.
Bu açık haksızlığa karşı bir adım atılacak mı, yoksa Google’ın belirlediği oyun kurallarıyla mı yaşamaya devam edeceğiz?
Ya da birçok ülkede olduğu üzere Google’ın sansürcü gölge oyununa teslim mi olacağız.
Herşeyi yapay zekaya sormak moda oldu ya.
Ben de ChatGTP’e “Türkiye’de medya üzerinde Google sansürü var mı?” sorusunu yönelttim.
Cevabı:
“Mevcut bilgiler ışığında, Türkiye’de bağımsız medyanın Google üzerindeki görünürlüğünün azalması, hem algoritmik değişikliklerden hem de potansiyel sansür uygulamalarından kaynaklanıyor olabilir. Bu durum, bağımsız medya kuruluşlarının dijital platformlardaki erişilebilirliği ve kullanıcıların tarafsız habere ulaşımı konusunda tasa vericidir.”