Marmara Denizi’nde gizemli olay görüntülendi. Bilim insanları inceliyor
İstanbul’da Kınalıada açıklarında yetişkin bir yunusun yavru yunusa tekraren vurarak vefatına neden olduğu şoke eden anlar cep telefonu kamerasıyla kaydedildi.
Bilim insanları, ‘Infanticide’ olarak nitelendirilen yavru öldürme davranışının deniz memelilerinde dünyada, çok az kayıt altına alındığını belirterek mevzuyla ilgili bir makale yayınladı.
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) Lider Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Arda Tonay, manzaraların Kınalıada açıklarında geçen Ağustos ayında dalgıç Fibay Korkmaz tarafından kaydedildiğini anlattı. Tonay, kaydın yapıldığı Marmara Denizi’nin kıymetli bir deniz memelisi alanı olduğunu da belirterek, ‘Afalina’, ‘Tırtak’ ve ‘Mutur’ tiplerinin Marmara’da yaşadığını kaydetti.
“DENİZ MEMELİLERİNDE NADİREN GÖRÜLÜYOR”
Kayda geçen manzaranın dünyada az sayıda elde edilen bir manzara olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Mehmet Arda Tonay, ‘yavru öldürme’nin kuşlarda ve primat, aslan ve ayı üzere memelilerde gözlemlenen bir davranış olduğunu belirterek bu durumun kaydının dünyada çok az olduğunu vurguladı.
Tonay “Video kaydından Afalina tipi bir yunusun kendi çeşidinden yavru bir yunusu öldürme davranışını bu kayıtta görüyoruz. 53 saniye, çok kısa bir görüntü kaydı; ancak dünyada çok az olan bir kayıt, çok az olan bir müşahede. ‘Infanticide’ (yavru öldürme) hayvanlarda gözlenen bir davranış. Balıklarda, amfibilerde (hem suda hem karada yaşayanlar), kuşlarda ve primat, aslan ve ayı üzere memelilerde gözlemlenen bir davranış. Deniz memelilerinde de görülüyor lakin dediğim üzere dünyada bunun görüntü kaydı nitekim çok az. “ dedi.
“KENDİ ÜREME MUVAFFAKİYETİNİ ARTIRMAK İÇİN YAPTIĞINI DÜŞÜNÜYORUZ”
Doç.Dr. Tonay, “‘Neden yapıyorlar?’, ‘Niye bir yavruyu öldürüyor?’ denilebilir. Çoğunlukla erkeklerin yaptığı düşünülüyor. Gaye da yavruyu öldürerek yavrunun annesinin kendisiyle çiftleşmesini sağlamak. Zira süt veren bir dişi öbür bir erkekle çiftleşmiyor. Hasebiyle kendi üreme muvaffakiyetini artırmak için bu davranışı yaptığını düşünüyoruz” dedi.
“EŞSİZ BİLGİLERE ULAŞMAMIZI SAĞLIYOR”
Tonay, görüntünün evvel toplumsal medyaya yansıdığını akabinde dalgıç Fibay Korkmaz
Vatandaşlarımızın bu türlü imajlar çektikleri vakit direkt kendilerine ulaştırması gerektiğini söz eden Korkmaz “Görüntüyü aldık. Sonuçta bilimsel makalesini yazdık. Dünya kamuoyu ve bilim topluluğuyla bunu paylaştık. Çok değerli bir kayıt dediğim üzere. Zira hayvanların hem biyolojileri hem davranışları, hem üreme stratejileri, hem toplumsal yapılarıyla alakalı eşsiz bilgilere ulaşmamızı sağlıyor bu tıp kayıtlar. Artık her şeyle ilgili fotoğraf görüntü çekiliyor. Bu imgelere ulaşılabiliyor olması da çok hoş bir şey. Vatandaşlarımızın bu türlü manzaralar çektikleri vakit direkt bize ulaştırmaları bilimsel çalışmalarımız için çok değerli bilgi kaynakları” değerlendirmesi yaptı.
“BÜYÜK BİR ŞANS”
Tonay, müşahedenin Marmara Denizi’nde yapılmasına da değinerek, “Marmara Denizi, kıymetli bir deniz memelisi alanlarından biri. Türk Boğazlar Sistemi’nin modülü. Evvelki aylarda hatırlarsınız tahminen ‘Epimeletik’ (canlı yahut meyyit bir bireye başka bireyin yardım etmesi, onu muhafazaya çalışması) yas gibisi davranış da bu bölgede kaydedilmişti.” dedi. Korkmaz hakkında az şey bilinen bu davranışları burada görmelerinin kendileri için büyük bir talih olduğunu da vurguladı.