Los Angeles tutuştu: Orman da yandı siyasilerin itibarı da

Kontrolden çıkmış vaziyette günlerdir sürüyor yangınlar. Bir hafta evvel başlayan Los Angeles’taki orman yangınları bir gecede bin dönümlük alanı yok ederken, 300 binden fazla kişinin de bölgeden tahliye edilmesine yol açtı. ABD sineması ile müzik dünyasının ünlülerinin de meskenlerini kaybettiği belirtilen yangının, bu cins felaketlere en güzel hazırlanmış kent olduğu söylenen Los Angeles’ta meydana gelmesi şaşırtan oldu ABD medyasına nazaran.

Belli olan şu ki; kent pek de hazırlıklı değilmiş bu tıp bir yangına. Ya da hazırsa bile “sürecin uygun yönetim edilememesi” üzere bir sorun var ortada. Neden bunlardan hangisi olursa olsun söndürülemeyen yangın hem hayatları, hem mülkleri hem de prestijleri yok etti. Bu kesin.

Çünkü ABD medyasına nazaran ülkenin maliyeti en yüksek felaketi olarak görülen yangın, neredeyse hiç bir yetkilinin krizi yönetemediğini ortaya çıkardı. Münasebetiyle Los Angeles yangınının yıllarca sürebilecek siyasi yansımaları da olacak üzere görünüyor. Yangının yol açtığı yönetememe krizi hala devam ediyor. Bu da Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, Belediye Başkanı Karen Bass ile çok sayıda eyalet ile belediye yetkilisi için önemli bir prestij kaybı demek.

Los Angeles İtfaiyesi uzun vakittir kentsel orman yangınlarını söndürme konusunda önder pozisyondaydı. Ülkenin her yerinden itfaiye teşkilatları eğitim için Los Angeles’a geliyor, yazıalanlara nazaran. Lakin Los Angeles’in yangınlara “en hazırlıklı kent” olduğu övgüsünü boşa çıkaran çok aksaklık yaşandı yangında. İtifaiye teşkilatı su akışı meseleleri nedeniyle güç durumda kaldı örneğin. Vali Newsom’un itfaiye bütçesinde kısıtlamalara gidip, pois teşkilatına para yağdırmasının olumsuz tesirleri de yangında görüldü. Kentin İtfaiye Şefi Kristin Crowley, son bütçe kesintilerinin eğitim ile afet hazırlıklarını engellediğini söyledi açık açık.

Şehrin dört bir yanındaki yangın muslukları kuruyarak alevlerin, küllerin yayılmasına yol açtı. Vazifeleri su toplamak, alevlerin üzerine boşaltmak olan pilotlar da saatte 160 km’ye varan fırtınanın şiddeti nedeniyle vazifelerini yapamadılar.

Siyasi figürlerin güçsüz düştüğü bir felaket oldu Los Angeles yangınları. Örneğin Vali Newsom’dur. Çok sayıda vatandaş yangın musluklarının neden kuruduğunu ona sordu daima. Yangınlar denetimden çıktığında Gana’da bulunan Belediye Başkanı Bass da dönüşünde hiçbir yayın organına açıklama yapmadı. Başı önemli belada meğer. Misyondan alınması için tam 100 bin imzalı dilekçe hazırlandı. Dilekçeyi imzalayanlar ortasında aktör, sıkı Trump destekçisi James Woods da var.

Sadece o değil. Yılda 2 milyar dolar maaş aldığı belirtilen Los Angeles Su ve Elektrik Departmanı CEO’su Janisse Quiñones da tenkitlerin odağında. Yangın musluklarının vaktinde tamir edilmesi onun işiydi zira. Lider Joe Biden’ın da yaptığı tek iş yardım fonlarını devreye sokmak oldu. Bu da kâfi bulunmuyor Los Angeles sakinleri tarafından.

Felaketzedelerin tek tesellisi yanan konutlarının parasını sigortadan alabilmek olacaktı lakin sigorta firmaları bu kadar yükün altından kalkacak üzere görünmüyorlar. Ayrıyeten tanınmış sigorta firmaları sarsıntı öncesinde muhafaza sağlama konusunda yönetmelikler tarafından engellendiklerini ileri sürüyorlar. Bu ileride hükümetler ile sigorta şirketleri ortasında yeni arbedelerin çıkmasına da yol açabilir. Los Angeles bunun birinci değilse de en çarpıcı örneği oldu.

Doğanın insanoğlundan/kızından intikam aldığı da artık kesin. İnsan eliyle yaratılmış iklim değişikliği de yangını hızlandıran bir tesire sahip. Son iki yıl boyunca bölgede fevkalâde yağışlar vardı. Bu bitki örtüsünün gelişmesi demekti. Geçen yıl ise neredeyse hiç yağmur yağmadı. Bu kuruyan otların yangın için gereç olması manasına geliyor. Tabiata uysun diye konutların ahşaptan yapılması da yangının yayılmasında tesirli oldu.

24 kişin vefatına, yüzlerce konutun, binlerce ağacın yok olmasına yalnızca yangın yol açmadı. Asıl “yakıcı” olan tabiata vatandaş ihaneti ile siyasalların basiretsizliğiydi.

Bu “ikili” daha çok yangına yol açacak.