TBMM Bayana Karşı Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu‘nun, AKP İstanbul Milletvekili Hulki Cevizoğlu başkanlığında toplandığı belirtildi. Kurulda, Birleşmiş Milletler (BM) Bayan Birimi‘nden Program Yöneticisi Duygu Erseçen, Program Analisti Betül Bodur, BM Kalkınma Programı Türkiye Ofisi Türkiye Temsilci Yardımcısı Mustafa Ali Yurdupak ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Uzmanı Aslı Çoban ve BM Nüfus Fonu Program Koordinatörü Yasemin Akis Kalaylıoğlu, Program Müdürü Emine Kuzutürk Savaş, Program Koordinatörü Aysel Yüksel, Kurumsal İştirakler Yöneticisi Nazife Ece Karaduman’ın sunum yaptığı belirtildi.

Cevizoğlu ayrıyeten, 21 Mart itibariyle Komitenin resmen çalışmalarını tamamlayacağını duyurdu.

• YAKIN PARTNER YA DA AİLE ÜYELERİ TARAFINDAN ÖLDÜRÜLME ORANI: ERKEKLERDE YÜZDE 11.8, BAYANLARDA YÜZDE 60.2

BM Bayan Ünitesi Program Analisti Betül Bodur, global istatistiklere değinerek sunumda birtakım bilgilere ait şu sözleri kullandı:

“Örneğin devletlerin yüzde 18’inde vatandaşlık ve cinsiyetle alakalı ayrımcılık kelam konusu ya da yüzde 54’ünde nitelik cinsel akın kabahati açıkça verilen isteğin olmaması ögesi üzerinden tanımlanmıyor. Ancak olumlu bir yandan da ülkelerin yüzde 72’si en geç evlilik yaşını istisna olmaksızın 18 olarak belirlemiş durumda. Şayet bu süratle gidersek bayan erkek eşitliğini test etmemiz için 134 yıla gereksinimimiz olduğu görülüyor. O yüzden devletlerin biraz hızlanması gerekiyor. 2023 yılında maalesef her 10 dakikada bir bayanın günde ortalama 140 bayanın yakın partneri yahut aile üyesi tarafından öldürüldüğü kaydediliyor. 2023 yılında 51 bin 100 bayan yakın partnerleri yahut aile üyeleri tarafından öldürüldü. Birleşmiş Milletler Bayan Birimi’nin 2023 yılı Bayan Cinayetleri raporuna nazaran Afrika’da 21 bin 700 bayan, Asya’da 18 bin 500 bayan, Amerika’da sekiz bin 300 bayan Avrupa’da iki bin 300 bayan ve Okyanusya’da 300 bayanın öldürüldüğü kaydedildi. Tıpkı raporun bayan ve erkek cinayet mağdurlarının yakın partner yahut aile üyeleri tarafından öldürülmesi erkeklerde yüzde 11,8 iken bayanlarda ise bu oran yüzde 60,2. Bu nedenle konut, hane, bayanlar ve kız çocukları için en tehlikeli yer olarak kaydediliyor maalesef. Dünyada bayan cinayetlerinde fail dağılımı oranında bayanların yüzde 45’i yakın partnerleri tarafından, yüzde 55’i ise öteki aile üyeleri tarafından öldürüldü.”

• HER DÖRT BAYANDAN BİRİ 18 YAŞINDAN EVVEL EVLENDİRİLİYOR

BM Nüfus Fonu’nun Komisyon sunumunda paylaşılan bilgileri de paylaşıldı. Bu datalara nazaran 2021 yılı Türkiye Aile Araştırması raporunda Türkiye’de her dört bayandan biri 18 yaşının evvel evlendirildiği belirtilerek oranın yüzde 24,2 olduğu kaydedildi. 20-24 yaş kümesindeki 18 yaşından evvel evlendirilmiş¸ bayanların oranı yüzde 15 olarak belirtilen raporda, 18 yaşından evvel evlendirilen her üç kız çocuğundan birinin yeniden çocuk yaşta anne olduğu tabir edildi. Türkiye 2018 Nüfus ve Sıhhat Araştırmasına nazaran ise Türkiye’de yaşayan 20-24 yaş kümesindeki Suriyeli bayanların yüzde 44’8’i 18 yaşından evvel, yüzde 9,2’si 15 yaşından evvel evlendirildiği belirtildi. 2024 yılı Türkiye Roman Nüfus Araştırmasına nazaran, 20-24 yaş kümesinde, Roman bayanların yaklaşık yüzde 9’u 15 yaşından evvel, yüzde 48’i ise 18 yaşından evvel evlendirildiği kaydedildi.

• ŞİDDETE MARUZ BIRAKILANLARIN YÜZDE 80’İ KADIN

UNFPA – TKDF Mesken İçi Şiddet Acil Yardım Sınırı 2007-2021 Yılları Ortası Datalarının İstatistiksel Analizi’ne nazaran ise gelen aramalara nazaran şiddete maruz bırakılanların yüzde 80’i bayan. TKDF Acil yardım sınırını arayanların bildirimlerine nazaran, şiddete en çok maruz bırakılan bireylerin yüzde 42’sinin yaş aralığı 31-55 iken şiddete maruz bırakılanların yüzde 73’ü evli. Evliler bekarlara nazaran yüzde 46 oranla, dul yahut boşanmışlara nazaran ise yüzde 95 daha fazla fizikî şiddete maruz bırakıldığı kaydedildi. Verilere nazaran, Suriyelilerin Türkiye’ye göç etmesine paralel olarak, mültecilerden gelen davetlerin yüzde 87’si 2012 yılından sonra gerçekleşti. Pandemi sonrasında şiddete maruz bırakılan mültecilerin oranında yüzde 8’lik bir artış gözlemlendiği aktarıldı.