Devlet Sabancı’ya 44 uçak aldı

Ali Sabancı’nın sahibi olduğu Pegasus Hava Yolları, devlet teşvikleriyle 100 yeni yolcu uçağı satın aldı. Piyasa bedeli yaklaşık 167 milyar lira olan 44 uçak, vergi indirimleriyle finanse edildi. Bu teşvikler, 2009 yılında Erdoğan imzasıyla yürürlüğe giren yatırım teşvik programı kapsamında gerçekleştirildi. Şirketin milyarlarca dolarlık yatırımı neredeyse hiçbir öz kaynak kullanmadan gerçekleştirmesi mümkün hale geldi.
Evrensel’den Uğur Güçlü’nün haberine nazaran, son iki yılda 34 milyar lira net kâr elde eden şirket, piyasa pahası yaklaşık 4.4 milyar dolar olan 44 uçağın tamamını vergi indirimlerinden yararlanarak maaliyetsiz şekilde aldı.
“ALİ BEY KAÇ UÇAK ALACAKSIN?”
2023 yılının son günlerinde, Sabiha Gökçen Havalimanı’ndaki pist açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Pegasus Hava Yolları’nın işvereni Ali Sabancı’ya “Ali Bey, artık ikinci pist de devreye girdi. Bak, Türk Hava Yolları 300 tane uçak alacak sen kaç tane alacaksın?” diye sormuştu.
200 UÇAKLI DEV SİPARİŞ
Sabancı, bu konuşmanın üzerinden geçen bir yılın sonunda Aralık 2024’te Boeing ile 200 uçaklık dev bir sipariş mutabakatına imza attı. Yapılan açıklamada 100 uçağın kesin sipariş olduğu, kalan 100’ün ise kıymetlendirme etabında bulunduğu belirtildi.
DEVLETİN ELİ PEGASUS’UN KANADINA NASIL DEĞDİ?
Erdoğan’ın başbakan, Mehmet Şimşek’in maliye bakanı olduğu Bakanlar Kurulu tarafından 2009 yılında çıkarılan karar kapsamında Türkiye Cumhuriyeti hükümeti yatırım teşvik programı, bu 100 uçağın alımında devreye girdi.
100 uçağın 84’ü için yüzde 50, 16’sı için ise yüzde 15 oranında yatırıma katkı teşviki belirlendi. Böylelikle, uçakların 44’ü Sabancı’ya “bedelsiz” biçimde sağlandı.
Söz konusu hesap şu formda:
Her biri en az 100 milyon dolar piyasa pahası olan 100 uçak alındı. Toplam yatırım: 10 milyar dolar.
16 uçak için yüzde 15 yatırıma katkı: 1.6 milyar dolar x yüzde 15% = 240 milyon dolar teşvik.
84 uçak için yüzde 50 yatırıma katkı: 8.4 milyar dolar x 50% = 4.2 milyar dolar teşvik.
Toplam kestirimi en az teşvik meblağı: 4.44 milyar dolar.