BM’de kritik ‘Ukrayna’ oylaması: ABD ‘hayır’, Türkiye ‘evet’ dedi

Ukrayna-Rusya savaşının 3. yılı geride kalırken BM Genel Kurulu, acil oturum için bir ortaya geldi.
Oturumda, Ukrayna’nın hazırladığı, “Rus güçlerinin derhal geri çekilerek savaşın sonlandırılmasını” talep eden ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri tarafından da desteklenen karar tasarısı oylamaya sunuldu.
Genel Kurul’daki oylamada 18 “hayır” oyuna karşılık 93 “evet” oyuyla Ukrayna’nın tasarısı kabul edildi. Oylamada 65 ülke çekimser kaldı.
Oylamada, ABD ve Rusya tasarıya “hayır” oyu verirken, Türkiye “evet” oyu veren ülkeler ortasında yer aldı.
“TÜRKİYE, BU SAVAŞIN SONA ERMESİNİ KOLAYLAŞTIRMAYA HAZIR”
Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ahmet Yıldız, oylamanın akabinde Genel Şura salonunda yaptığı konuşmada, “Mevcut gayretlerin, çatışmanın sonunun başlangıcı olmasını ve hasebiyle barışa giden yolu açmasını samimiyetle umuyoruz.” dedi.
Yıldız, Türkiye’nin, başından beri dengeli bir konumda bulunduğunu ve Rusya-Ukrayna çatışmasına “müzakereler ve diplomasi yoluyla adil ve kalıcı bir çözümü” savunduğunu, bu konuda her iki tarafla da direkt temaslarını sürdürdüğünü belirtti.
“Nihayetinde, adil bir barış fakat direkt diyalog ve karşılıklı anlayışla sağlanabilir.” diyen Yıldız, Mart 2022’deki İstanbul görüşmelerine dikkati çekerek “Türkiye aslında diplomasiyi sürdürdü ve her zamanki üzere somut sonuçlar elde etti. Müzakereler yoluyla bu savaşın sona ermesini kolaylaştırmaya hazırız.” tabirlerini kullandı.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia ise Ukrayna’nın hazırladığı tasarıyı savaştaki “temel sorunları” görmezden gelmekle eleştirdi ve “Kalıcı bir barış için çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldırmamız gerekiyor.” diye konuştu.
Nebenzia, ABD’nin oylamada “hayır” oyu vermesini de takdir ettiklerini belirterek “Bence bugün, Amerikalı meslektaşlarımız Ukrayna’da barışa giden yolun kolay olmayacağını ve barışın mümkün olduğunca uzun mühlet gelmemesini sağlamaya çalışacak birçok kişinin olacağını kendi gözleriyle gördüler.” sözünü kullandı.
Buna karşın barış için durmamaları gerektiğini kaydeden Nebenzia, “Avrupa’daki savaş taraftarlarını” sonunda kenarda bırakacak yeni teşebbüsler umduklarını lisana getirdi.
Oylamadan evvel konuşan ABD’nin BM Daimi Temsilciliği Süreksiz Maslahatgüzarı Dorothy Shea, BM Genel Heyeti’nin daha evvel bir çok sefer “Rusya’nın Ukrayna’daki güçlerini çekmesini talep eden” karar aldığına lakin bunların hepsinin başarısız olduğuna işaret etti.
Shea, Ukrayna’nın hazırladığı tasarının ve Rusya’nın oylamadan evvel istediği değişikliklerin “savaşın sonunu getirmekten çok bir kelam savaşı peşinde” olduğunu, bu nedenle Ukrayna’nın kararını desteklemeyeceklerini söyledi.
KARAR
Ukrayna’nın sunduğu ve Genel Kurul’da kabul edilen kararda, Rus işgalinin, üç yıldır devam ettiği ve yalnızca Ukrayna için değil, öteki bölgeler ve global istikrar için de “yıkıcı ve uzun müddetli sonuçlar doğurmaya devam ettiği” belirtildi.
AB ülkelerinin de desteklediği kararda, iki ülke ortasında devam eden düşmanlıkların derhal durdurulması, BM Kaidesi ve memleketler arası hukuka uygun barışçıl bir tahlil bulunması, daha fazla tırmanışı önlemek için diplomatik uğraşların ağırlaştırılması ve Rusya’nın, Ukrayna’nın memleketler arası alanda tanınan sonlarından derhal, eksiksiz ve şartsız geri çekilmesi daveti yapılıyor.
Öte yandan Ukrayna’nın tasarısının yanı sıra ABD tarafından sunulan tasarıda “Rusya-Ukrayna çatışması” sözü için “Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’yı tam kapsamlı işgali” biçiminde yapılan değişikliklerin salonda kabul edilmesi sonucu, ABD kendi tasarısının oylamasında çekimser oy kullandı.
ABD’nin tasarısı 8’e karşı 93 oyla kabul edilirken, 73 ülke de çekimser kaldı.
Genel Kurul’da alınan kararların yasal bağlayıcılığı bulunmuyor.