BM İsrail’in İran’a yönelik saldırıları üzerine acil toplandı
Acil oturum, İran’ın BM Daimi Temsilcisi Amir Said İravani’nin BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve BMGK üyelerine gönderdiği mektubun akabinde Rusya, Cezayir ve Çin’in talebiyle yapıldı.
Burada üye ülkeleri bilgilendiren BM Orta Doğu, Asya ve Pasifikten Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Khaled Khiari, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in “her türlü gerginlik artışını kınadığını” anımsatarak, bu faaliyetlere son verilmesi gerektiğini belirtti.
Khiari, “İki taraf da birbirinin hududunu test etmeyi bırakmalı.” diyerek, bunun bölgenin barış ve istikrarı için gerekli olduğunu söyledi.
Guterres’in Gazze’nin kuzeyindeki Filistinlilerin durumu hakkında da dün açıklama yaptığını ve vahim seviyedeki vefat ile yıkıma dikkati çektiğini hatırlatan Khiari, buradaki hayat koşularının dayanılmaz olduğunun altını çizdi.
“BMGK SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRMELİDİR”
Cezayir’in BM Daimi Temsilcisi Amar Bendjama ise birçok BMGK üyesinin İsrail’in Gazze’deki saldırganlığının Orta Doğu’da yayılma riskine karşı uyardığını anımsatarak, “Bugün bu risk maalesef gerçeğe dönüşmüştür. Bugün sonuçları öngörülemez bir bölgesel çatışmayla karşı karşıyayız.” dedi.
Buna karşın kimi BMGK üyelerinin bu durumu memleketler arası barışa karşı tehdit olarak görmediğini belirten Bendjama, “İsrail’in taarruzları inkar edilemez bir halde milletlerarası barışın ihlalidir ve bu Kurul tekrar milletlerarası barış ve güvenliği koruma etmek için harekete geçmelidir.” sözünü kullandı.
Bendajama, BMGK’nın sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğinin altını çizerek, Gazze ve Lübnan’da ivedilikle ateşkes sağlaması, bağımsız Filistin devletinin kurulması ve İsrail’in Arap topraklarındaki işgalinin sonlandırılması için uğraş sarf etmesi gerektiğini vurguladı.
“İSRAİL, ABD TAKVİYESİYLE AKINLARINI SÜRDÜRÜYOR”
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia da İsrail’in saldıracağını gizlemediğini ve bu nedenle gerginlik artışının beklendiğini lisana getirdi. ABD ile birtakım öteki müttefiklerin İsrail’i vazgeçirmeye çalışmadığını kaydeden Nebenzia, “Aksine, direkt ya da dolaylı bir halde bu akınları düzenlemeye hakkı olduğunu söylediler.” dedi.
Nebenzia, bu ülkelerin sorumsuzca davrandığını ve Orta Doğu’da yeni bir şiddet sarmalını tetiklediklerini kaydetti. ABD’nin İsrail’e birebir vakitte istihbarat takviyesi de sağladığını söyleyen Nebenzia, bunun memleketler arası hukuku ihlal ettiğini ve uçurumun eşiğinde olan bölgede daha fazla istikrarsızlığa neden olduğunu lisana getirdi.
Nebenzia, İran ve İsrail ortasında artan gerginlikten derin telaş duyduklarını belirterek, tarafların akla yatkın hareket etmelerinin koşul olduğunu söyledi. İsrail’in bölgede ateşi daha fazla körüklemesinin kabul edilemez olduğunu lisana getiren Nebenzia, İsrail’in ABD’nin dayanağı sayesinde taarruzlarını sürdürdüğüne işaret etti.
“BMGK KARARLARININ UYGULANMASI İÇİN HER YOLA BAŞVURMALI”
Çin’in BM Daimi Temsilcisi Fu Cong da İran’ın egemenlik ve toprak bütünlüğünü ihlal eden İsrail akınlarını kınadığını, İsrail’in davranışları nedeniyle artan gerginlikten derin kaygı duyduklarını belirterek, tüm taraflara itidal davetinde bulundu.
Fu, Orta Doğu’da durumun kötüleşmesinin en temel nedeninin Gazze’de ateşkes sağlanamaması olduğunu söz ederek, BMGK’nın bu taraftaki kararlarının uygulanmamasının Konsey’in de otoritesini sarstığını lisana getirdi.
“BMGK, BM Koşulu uyarınca kararlarının uygulanması için her yola başvurmalı.” diyen Fu, İsrail üzerinde tesiri olan “ülkeye” de nüfuzunu kullanma daveti yaptı.
ABD’DEN İSRAİL’E DAYANAK, İRAN’A TEHDİT
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield ise milletlerarası toplumda İran’ın saldırgan faaliyetleri ve “terörist gruplara” dayanağının kabul edilemez olduğu konusunda mutabakat bulunduğunu savundu. İsrail’in legal müdafaa hakkı olduğuna dair de “uluslararası fikir birliği” bulunduğunu söyleyen Greenfield, İsrail’in de 26 Ekim’de “tam olarak bunu” yaptığını lisana getirdi.
Greenfield, İsrail’in amaçlı, orantılı ve askeri tesislere yönelik saldırısının hiçbir sivil mevte sebep olmadığını savunarak, ABD’nin ise bu “askeri operasyona” katılmadığını bildirdi. ABD’nin İsrail’e bildirisinin açık olduğunu belirten Greenfield, “İsrail toprakları ve halkını İran ve terörist vekillerinden her vakit muhafazaya dayanak olacağız.” sözünü kullandı.
Linda Thomas-Greenfield Greenfield, ABD’nin İran’a da iletisinin açık olduğunu kaydederek, “Eğer İran, İsrail ya da bölgedeki ABD işçisine yönelik saldırgan bir faaliyette bulunursa çok önemli sonuçları olur. Legal müdafaa için harekete geçmekten kaçınmayız.” formunda konuştu.
Diğer taraftan ABD’nin bölgede gerginliğin artmasını istemediğini söz eden Greenfield, “Artık İsrail ve İran ortasındaki direkt çatışmanın son bulması lazım.” dedi.
Greenfield, İsrail’in “operasyonlarını” sonlandırdığını duyurduğunu kaydederek, İran üzerinde nüfuzu olan ülkelere de Tahran’ın ateşe körükle gitmemesini telkin etmelerini istedi. İran’ın bugün acil oturum toplantısını istemesinin “kurban rolünü” üstlenmeyi amaçladığını, tıpkı vakitte Rusya’nın İran silahlarına olan artan bağlılığını gölgelemeyi hedeflediğini lisana getirdi.
“ABD, İSRAİL’İN SALDIRGANLIĞINA CÜRÜM ORTAĞI OLMUŞTUR”
İran’ın BM Daimi Temsilcisi İravani de “sabıkalı İsrail rejiminin” İran’ın egemenlik ve toprak bütünlüğüne yönelik kasıtlı bir akınla milletlerarası hukuk ve BM Kaidesi’ni ihlal ettiğini kaydetti.
İsrail’in İran’a yönelik saldırganlığının “tek başına” ele alınamayacağını belirten İravani, “Bu akın daha geniş ve süregelen bir saldırganlık ile cezasız kalmanın bir modülü. İsrail bu formda tüm bölgeyi istikrarsızlaştırmıştır. Bilhassa de Filistin ve Lübnan halkına karşı yürüttüğü etnik paklık, savaş kabahatleri ve saldırgınlıkla bunu yapmaktadır.” dedi.
İravani, İsrail’in saldırganlığını en güçlü halde kınadıklarını, İsrail’in ABD’nin sarsılmaz ve şartsız takviyesi sayesinde memleketler arası barış ve güvenliği baltaladığını söz etti. BMGK’nın güçlü bir formda İsrail’i kınaması ve kararlı adım atması gerektiğini savunan İravani, birtakım ülkelerin İsrail’i kınamaktan kaçındığını kaydetti.
İravani, “Bu ikili standartlar tüm milletlerarası toplumun malumu. Barış ve istikrar için telaşlarınız boş laftan öteye gitmiyor.” diye konuştu.
Bu ülkelerin bir yıldan uzun müddettir İsrail’in Filistin’deki soykırımını ve artık Lübnan halkına akınlarını siyasi, maddi ve lojistik olarak desteklediğini aktaran İravani, “ABD, İsrail’in saldırganlığına cürüm ortağı olmuştur ve sonuçlarına katlanacaktır.” tabirini kullandı.
İravani, ABD’nin tıpkı vakitte Gazze’deki soykırım ve Lübnan’daki savaş kabahatlerinin da ortağı olduğunu, Gazze ve Lübnan’a atılan bombaların birçoklarının ABD imali olduğunu söyledi. İran’ın BM Daimi Temsilcisi, “İran, istediği vakit bu saldırganlığa karşılık verme hakkını koruma etmektedir.” dedi.