ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna Temsilcisi Keith Kellogg, dün Münih’te düzenlenen bir global güvenlik konferansında yaptığı konuşmada, Avrupa’nın Ukrayna barış görüşmelerinde masada yer almayacağını belirtti. Kellogg, ABD’nin görüşmelerde, Ukrayna ve Rusya’nın başrolde olduğu bir arabulucu olarak hareket edeceğini bildirdi.

Ukrayna’da ve Avrupalı müttefikler ortasında kaygı yaratması mümkün açıklamalarında Kellogg, evvelki müzakerelerin çok fazla tarafın dahil olması nedeniyle başarısız olduğunu vurguladı. Kellogg, daha sonra bunun “çıkarlarının dikkate alınmadığı, kullanılmadığı ya da geliştirilmediği” manasına gelmediğini söyleyerek, Avrupalıları rahatlatmaya çalıştı. Lakin Avrupalı önderler, görüşmelerden dışlanmayı kabul etmeyeceklerini söyledi.

ABD’li yetkililer de son günlerde, “ABD’nin artık hudut güvenliği ve Çin’e karşı koymak üzere öteki öncelikleri” olduğu için NATO’daki Avrupalı müttefiklerinden bölgede birincil sorumluluğu üstlenmesini beklediklerini tabir etti. ABD’nin bu atılımları, Avrupalıların, kendi güvenliklerini de etkileyecek bir barış muahedesinin dışında kalabileceklerine ait dehşetlerini arttırdı.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, Münih’te gazetecilere yaptığı açıklamada, “Avrupalılar olmadan Ukrayna, Ukrayna’nın geleceği ya da Avrupa’nın güvenlik yapısı hakkında tartışmalar ya da müzakereler yapmamız mümkün değil. Fakat bu, Avrupa’nın kendine çeki sistem vermesi gerektiği manasına geliyor. Avrupa’nın daha az konuşup daha çok şey yapması gerekiyor” dedi.

PARİS’TE ‘ACİL’ UKRAYNA DORUĞU DÜZENLENECEK

ABD’den yapılan bu açıklamalar üzerine Avrupalı önderler, ABD’nin kıtayı dışarıda bırakacak barış görüşmeleri konusunda Rusya ile birlikte hareket ettiği kaygılarına cevap olarak, Ukrayna’daki savaşla ilgili acil bir tepe için önümüzdeki hafta bir ortaya gelmeye hazırlanıyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, dün Avrupalı başkanları acil bir toplantıya çağırdı. Buna nazaran, yarın yapılması beklenen toplantıda, “ABD’nin Avrupalı başkanları barış görüşmelerinden dışlama eforlarının, Avrupa’nın Ukrayna’nın NATO üyeliği konusunda nasıl bir tavır takınması gerektiğinin ve Ukrayna’ya NATO ya da bir Avrupa gücü aracılığıyla nasıl güvenlik garantisi verilebileceğinin ele alınması” bekleniyor.

İngiliz medyasına konuşan kaynaklar, Macron tarafından Paris’e davet edilenlerin, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile Almanya, İtalya, İngiltere ve Polonya önderleri olacağını bildirdi.

Münih’teki güvenlik konferansında konuşan Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, Trump’ın yarattığı zorlukları “çok önemli bir biçimde tartışmak üzere Lider Macron’un başkanlarımızı Paris’e çağırmasından büyük memnuniyet duyuyorum” dedi.

Paris’teki tepeye katılması beklenen İngiltere Başbakanı Keir Starmer, bunun “ulusal güvenlik için jenerasyonda bir sefer yaşanacak bir an” olduğunu ve Avrupa’nın NATO’da daha büyük bir rol üstlenmesi gerektiğinin açık olduğunu söyledi. Trump ile görüşmek üzere önümüzdeki hafta Washington’a gidecek Stamer’ın, Paris tepesindeki bildirileri da ABD Lideri Trump’a iletmesi bekleniyor.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Ukrayna’daki savaşı sona erdirecek mümkün müzakereler yaklaşırken dünyanın bir “hakikat anı” yaşadığını belirterek, “Dünyadaki herkes özgür dünyanın yanında mı yoksa özgür dünyaya karşı savaşanların yanında mı olduğuna karar vermek zorunda” açıklamasını yaptı. Baerbock, Avrupa’nın görüşmelerde hazır bulunma hakkını savunduğu konuşmasında, “Avrupa barışı olmadan uzun vadeli bir barışın olamayacağını” da kelamlarına ekledi.

ABD’NİN UKRAYNA PLANI

Batı medyasında yer alan haberlere nazaran, Macron’un Avrupalı önderleri ortak bir reaksiyon etrafında birleştirme eforu, ABD’nin hem süreci denetim etme hem de Avrupalı hükümetleri, ABD ile Rusya ortasındaki detaylı müzakerelerin dışında tutma eforlarının Avrupa’da yarattığı tasanın boyutunu gösteriyor.

Avrupalı kaynaklar, Trump’ın uzun vadeli bir mutabakat olması amaçlanan ateşkesin kaidelerini müzakere edebileceğini lakin ABD’nin Ukrayna’nın gelecekteki güvenliğinde rastgele bir rol oynamaması için elini çabuk tutacağından telaş duyduklarını aktardı.