Medyanın “Öteki” Yüzü
Günlerdir düşünüyorum. Dizi, sinema, müzik piyasasındaki savlar ve ifşalar sanki medyada yaşananların konuşulmasını da bir bakıma zarurî kılmıyor mu?
Öyle ya!
Medyanın gücü ve evvel Gülen Cemaati ve başından beri Erdoğan iktidarı için üstlendiği misyon, Serenay Sarıkaya – Ayşe Barım vs gündemini döver.. Türkiye’nin bugünlere nasıl geldiğini, münasebetiyle günahının büyüklüğünü gösterir.
Tanık olduklarımı, bildiklerimi tek bir yazıya sığdırmam mümkün değil. O nedenle tabloyu yetersiz bulursanız peşin peşin özürümü dileyeyim. Ancak diğer yazılarla açığı kapatmaya da kelam vereyim.
*. *. *
Anlatmaya 1983 sonundan başlayacağım. Benim ferdî tarihimde 12 Eylül sonrası TRT’den ve Ankara’dan kopuşum.. Türkiye’nin tarihinde ise Özal devrinin alkışlarla karşılanan özelleştirme dalgası ve neoliberal sisteme dahil olması zati tam da o günlerin eseridir.
İstanbul’a geldiğimde, TRT’de yıllarca birlikte çalıştığım, programlar yaptığımız sevgili Altan Aşar’ın aracılığıyla Güneş Gazetesi’ne girdim.
Haftada 6 gün çalıştığım, pazar günü de promosyon olarak okuyucuya verilen yemek kartlarını meskende hazırladığım mecnun bir süreçti.
Güneri Cıvaoğlu anlaşılan mutluydu. Lakin hayır, artırım yapmadı!! Bir toplantı sonrasında “sen bekle” dedi. Ve bana yeni unvanımı bildirim etti. Altan’ın olmadığı günlerde yazı işlerinin başında ben olacak, toplantılara da ben başkanlık yapacaktım.
İtiraz ettim.
*. *. *
İtirazımın münasebetlerini şöyle anlattım:
“İstanbul’da yeniyim.. Yazılı basında yeniyim.. Dahası bayanım.. Beni kurtlar sofrasına atmış olursunuz. Uğraşamayacağım. Yapmayın!”
Güneri bey dinlemedi. Ve kaygılarımı tek tek gerçeğe dönüştüren bir sürece sürükledi.
Herhalde “Aman da ne acılar çekmişsin” diye alay ediyorsunuzdur.
Durun, kıssa hem daha yeni başlıyor. Hem de çok az ayak basılan mayınlı yere daha yeni giriliyor.
Yıllar boyunca kendimi tekraren, yine tekrar kanıtlamaya çalıştım bu süreçte. Evvel yazılı basında da çalışabileceğimi gördüler. Bir mühlet sonra TRT yıllarımı unutup yeni kurulan televizyonlar için başvurduğumda sil baştan televizyoncu olduğumu kanıtlamamı istediler.
İstanbul’da yeni oluşum elbette sorun değildi. Lakin bilhassa medyada “okuldan, mahallenizden etrafınızın olmaması”, kıymetli isimleri tanımıyor oluşunuz bir meseleydi! Sizi neredeyse kast sisteminin tabanlarına yollayan bir sıkıntı..
*. *. *
Ancak asıl sorun bayan olmaktı.
Özellikle gereğince hoş, alımlı bulunup ekran için düşünülmediyseniz!
İstanbul’daki Tv serüvenimin 12 yahut 13. yılında.. Yani kendimi kanıtladığımı bildiğim bir noktada istihbarat şefinin söylediklerini hatırlıyorum: “Ben daha evvel hiçbir bayandan buyruk almamıştım. Artık alıştım lakin başta çok zorlandım..”
Yıllarca benzeri yansılarla karşılaştım. Beni Ali Kırca’nın sekreteri zannederlerdi mesela.. İşverenler için de “mutfaktaki kadındım”.
Bir gün, atv’de ikinci nesil işveren, Önay Bilgin bir haberden şikayet için geldiğinde patlayıvermiştim. “Neden tüm meseleler Ali Kırca’ya değil de bana iletiliyor?”
“Haber merkezini siz yönetim ediyorsunuz da ondan” dedi.
“Bunun farkında olduğunuzu sanmıyordum” diye karşılık verdim ve sıraladım:
Ücretlerimiz ortasındaki “fark” sözcüğünün yüzünü kızartacak uçurum..
Ödüller.. Davetler.. Yurt dışı seyahatler.. Primler.. Ve daha neler neler!
Anchorman olarak bunun olağan olduğunu düşünenler olacaktır. Hayır değil. Şayet siz tüm bültenin sorumluluğunu birine veriyorsanız bu türlü bir uçurumdan kelam edilemez..
TRT geleneğinden geldiğim için para konuşamazdım. Kimin ne fiyat aldığını da bilmezdim. Genel müdürümüzün, benim bu husustaki salaklığımı anladığı için olmalı, bilhassa kimi bordroları önüme koymasına kadar.
*. *. *
Mesele yalnızca maaş da değildi. İşvereninden anchorman’ine erkek erkeğe muhabbete de dahil olmazdınız. Tahminen zorlasam o masalarda ben de olurdum.. Ne var ki muhabbeti ve mezeleri az çok anladığım için asla istemedim. Masaya oturmayınca da mutfaktan çıkamadım!
Şöyle bir rivayet yürürdü koridorlarda.. Üst seviye kimi isimlerle filan ekran yüzü erkekler falan otelde işret halindeyken oteli o vaktin bir terör örgütü basmış da, “bizimkiler” yangın merdiveninden güç kaçmış.
Şu rivayet değildi lakin.. Zira bilen, yaşayan biri anlatmıştı: Futbol kupalarından biri için Paris’e giden HEPSİ ERKEK gazeteci, televizyonculara villa tutulmuştu. Villada VIP muamele görüyorlar, akşam lüks restoranlarda yemek yiyorlar, sonra da limuzinlerle maç izlemeye gidiyorlardı.
Aynı günlerde bana da “ekonomik olarak çok sorundayız, şu kadar kişi çıkartmamız lazım” diye baskı yapıyorlardı.
* *. *
Devir değişti. Muhafazakar ve hasebiyle bu türlü lüks harcamalara uzak olacağını zannedeceğiniz AKP iktidara geldi.
Sonuç ne oldu pekala?
Patronla muhabbetin yerini iktidara yaranma yarışı aldı.
Köşeyi en evvel dönenler, Gülen Cemaatine yanaşanlar oldu. Havuzlu villalar.. ABD seferleri.. Lüks armağanlar.. Sormayın gitsin.
İşin en ironik yanı da, o günlerde ortalarında benim de olduğum kimi isimleri Gülen aykırısı olmakla suçlayanlar, daha sonra “FETÖ ile Erdoğan’dan diğer gayret eden yok” diye Saray’a istekli yazıldı.
Ne utanmazlıklar yaşandı o devir.
Mesela, bir devir ATV’de birlikte çalıştığımız Mahmut Övür, Siyaset Meydanı’nda işlenen şu malum kaset için Sabah’taki köşesinde beni Cemaat’e jurnalledi. Çabucak sonraki gün Zaman Gazetesi’nden röportaj için aradılar. Korkacak bir şeyim olmadığı için kabul ettim. Aptallık işte! Kısacık ve nerdeyse “suçluyum hakim bey” tadında bir yazıyla karşılaştım.
O günlerde iki cepheden atak altındaydım. Bir yanda Cemaat, öte yanda Yalçın Akdoğan kaynaklı olduğu söylenen AKP öfkesi..
İş Kanal D haber Merkezi’nden uzaklaştırılmama kadar vardı. Hem de çalışanları Birand’a şikayet ettiğim palavrasıyla..
Yıllar yıllar sonra, haber merkezinin neredeyse tüm yöneticileri bir içki masasında buluşmuş. Geçmiş günleri yadedip kulağımı çınlatmış. Aradılar. Beni yalnız bıraktıkları için özür dilediler.
Geçen geçtikten sonra!!